انتخاب اصلح از دیدگاه مقام معظم رهبری

چکیده

یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری و میان دوره ای مجلس را  پیش داریم. اهمیت و نقش حضور مردم در عرصه انتخابات بر کسی پوشیده نیست. هر چه از عمر پربرکت نظام مقدس جمهوری اسلامی می گذرد. مردم انقلابی و متعهد ایران اسلامی به اهمیت حضور و نقش تعیین کننده خود در همه عرصه های انقلاب آگاهتر می شوند و راز دوام بقاء انقلاب خود را بهتر در می یابند. از بدو پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون یکی از اهداف شیطانی استکبار جهانی دور کردن مردم از صحنه های انقلاب و بی تفاوت کردن مردم از حق تعیین سرنوشت خویش است که با تمسک به انواع ترفندها و بکارگیری جنگ روانی و نبرد تبلیغی اهداف خویش را تعقیب می کند . ولی به لطف خداوند منان ملت مسلمان و شریف ایران با حضور گسترده خود همواره این حقیقت را به اثبات رسانده اند که از اتحاد و انسجام آنان چیزی کم نخواهد شد. در این نوشتار به دنبال پیدا کردن جواب این سوال هستیم  که معیارهای انتخاب اصلح از دیدگاه مقام معظم رهبری چیست؟ وچه ویژگیهایی باید داشته باشد. روش تحقیق در این نوشتار توصیفی و اسنادی و سخنان مقام عظمای ولایت امام خامنه ای می باشد.

کلید واژگان:  مقام معظم رهبری – انتخابات مجلس- انتخابات ریاست جمهوری- انتخاب اصلح

بیان مساله

امروزه انتخابات به عنوان یکی از مهمترین جلوه های زندگی سیاسی عصر حاضر جلوه گر شده است. به عبارتی انتخابات به عنوان مهمترین جلوه مشارکت سیاسی که خود ضامن بقا واستمرار توسعه سیاسی است مطرح بوده و اخیرا به عنوان یکی از رشته های بنیانی علم سیاست جای خود را در حوزه جامعه شناسی سیاسی باز کرده است.

    امروزه مشارکت مردم در صحنه انتخابات از مهمترین ومتداول ترین نوع مشارکت سیاسی است. اهمیت انتخابات ازلحاظ سیاسی در آن است که فرد به عنوان شهروند ضمن رای دادن در واقع سرنوشت خود و جامعه را رقم می زند. مردم با رای دادن وبرگزیدن نمایندگان خود در اداره امور سیاسی جامعه مشارکت می کنند.

    حضور مردم در انتخابات به منظور تعیین سرنوشت خود درتمام ادوار انتخابات مورد تاکید حضرت امام(ره) و مقام معظم رهبری بوده است. مقام معظم رهبری مردم را اساس کار در انتخابات دانسته و شرکت درانتخابات را یک وظیفه شرعی و عقلی واجتماعی و سیاسی برای مردم قلمداد می کنند.( مهدی اسحاقی روزنامه رسالت، شماره ۶۳۲۲ به تاریخ ۲۸/۹/۸۶، صفحه ۲ (سیاسی )

انتخابات و انتخاب اصلح برای ملّت ایران، یک امتحان الهی است. اگر با چشمان باز و آگاهانه در پای صندوق های رأی حضور پیدا نکنیم، تکلیف خود را درست انجام نداده ایم. اصل شرکت در انتخابات، انجام یک واجب است، اما واجب دوم این است که برای نمایندگی، اصلح و شایسته ترین را انتخاب کنیم. بنابراین، باید با تحقیقات صحیح، در صدد شناخت اصلح باشیم، و ببینیم چه کسی شایسته تر است. باید نهایت دقت را به کار بریم تا در بین کاندیداها، آن کسی را که صلاحیتش بیش تر است برگزینیم. باید اوصاف نماینده خوب را مرور کنیم و سپس آن را با کاندیداها تطبیق دهیم و بهترین فرد را بشناسیم و به او رأی دهیم. مقام معظم رهبری در تاریخ ۱۱/۲/۸۰، در جمع مردم رشت فرمودند: «مردم باید به فکر شناخت اصلح باشند، چون چیز کوچکی نیست.» حال باید دید اصلح چه کسی است؟! چه فردی از میان کاندیداها برای نمایندگی، شایسته تر و صلاحیتش بیش تر است. (علی شیرازی ۱۳۸۷ http://www.hawzah.net/)

در این نوشتار ویژگیهای انتخاب اصلح  از دیدگاه مقام معظم رهبری را بررسی میکنیم ،و به دنبال پیدا کردن جواب این سوال هستیم  که معیارهای انتخاب اصلح از دیدگاه مقام معظم رهبری چیست؟ وچه ویژگیهایی باید داشته باشد. فرضیه اصلی این نوشتار معیارهای انتخاب نماینده از دیدگاه مقام معظم رهبری انتخاب اصلح است روش تحقیق در این نوشتار توصیفی و تحلیلی است ومنابع آن اسنادی و سخنان مقام عظمای ولایت امام خامنه ای می باشد.

انتخابات جریانی رسمی است که هر گام آن از پیش تعیین شده می باشد. انتخابات برای تصمیم گیری مردم یا بخشی از مردم است که شخص یا اشخاصی را برای مقام، پست یا مسولیتی و برای مدتی معلوم با ریختن رای خود به صندوق‌های انتخاباتی می گزینند. هدف اصلی از انتخابات سیاسی انتخاب نمایندگان مردم می‌باشد (http://fa.wikipedia.org)

ضرورت و اهمیت  مساله:

انسان به عنوان اشرف مخلوقات و موجودی که قرعه فال را به نام او زدند و بار امانت الهی را بردوش وی نهادند و بنا شد که خلیفه الهی در زمین باشد، در یک ویژگی اساسی نسبت به سایر موجودات برتری دارد و آن ویژگی، مرتبه بالای “اراده” به معنای قدرت انتخاب و امکان گزینش است. به همین دلیل است که انسان مخاطب تکلیف الهی قرار گرفته و استعدادی که خداوند در وجود او نهاده است بسته به نوع انتخابهایش، او را در یک طیف عظیمی از مقام و رتبه قرار داده است که اوج آن، مقام “خلیفة اللهی” و حضیض آن مرتبه پست‌تر از حیوانات است. بنابراین بحث انتخاب و گزینش یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های انسان است که در تعیین سرنوشت نهایی او مؤثر می‌باشد. طبیعی است که همة انسانها و حتی سایر موجودات که حد کمی از اختیار و انتخاب را دارا هستند، همواره در پی انتخاب بهترین گزینه می‌باشند.

یکی از مصادیق انتخاب در حوزه زندگی اجتماعی، انتخاب وکلا و نمایندگان مردم، جهت ادارة امور سیاسی و اجتماعی به نمایندگی از مردم است. در نظام جمهوری اسلامی بر اساس تفکیک وظایف و اختیاراتی که بین قوای سه‌گانه شده است. بحث قانونگذاری و نظارت بر قوه مجریه بر عهده قوه مقننه متشکل از نمایندگان مجلس شورای اسلامی گذارده شده است.

نیاز جوامع به جلوگیری از هرگونه هرج و مرج و بی نظمی، ایجاب می کند که عده ای به نمایندگی از سوی مردم، اداره امور کشور و تعیین چارچوب اداره آن را بر عهده بگیرند. در کشور های مدعی حکومت مردمی، این عده با حضور مردم و از طرف آنان انتخاب می شوند. درنظام جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصل ششم قانون اساسی« امور کشور باید به اتکای آرای عمومی اداره شود، از راه انتخابات، انتخاب رئیس جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر اینها، یا از راه همه پرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون تعیین می گردد. »

با توجه به این اصل، در جمهوری اسلامی ایران، اداره حکومت و قانون گذاری در چار چوب اصول قانون اساسی با اداره و نظر ملت تعیین می گردد و برگزاری انتخابات در حقیقت تبلور اراده و خواست مردم می باشد.

انتخابات گزینش بهترین هاست، بر اساس ضوابط مشخص شده در قانون اساسی مردم با حضور خود در صحنه انتخابات، رئیس جمهور انتخاب می کنند و به این ترتیب حق و سهم خود را در اداره کشور به یک فرد که او را از هر جهت مناسب و همسو با خواسته های خود تشخیص دادند، تفویض می نمایند. البته به موجب اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی رئیس جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی انتخاب شود بنابراین قانون اساسی ضمن اینکه اختیار انتخاب رئیس جمهور را به مردم داده است، ضوابط و محدوده انتخاب را نیز مشخص نموده است تا کشور از مسیر اهداف حکومت اسلامی خارج نگردد.

بر این اساس،. اکنون نیز که در آستانه انتخابات قرار داریم، توجه به ویژگی‌های این افراد و دقت در انتخاب فرد مناسب ضروری می‌نماید.

اهمیت انتخابات از دیدگاه رهبری:

مسئله‏ى انتخابات، مسئله‏ى مهم امسالِ ملت ایران است. البته مسائل مهم داشته‏ایم، این آخر سالى شاید مهمترین مسئله‏ى کشور که در سال جارى ما اتفاق مى‏افتد، انتخابات مجلس است. ملت ایران انتخابات را قدر بدانند. انتخابات یک نمایشگاه است براى نشان دادن عزم و رشد ملى ملت ایران، استقامت ملت ایران، دانائى و هوشیارى ملت ایران، پایبندى ملت ایران به نظام مردم‏سالارى دینى.

 آنچه که بنده در همه‏ى انتخاباتها تأکید کرده‏ام، امروز هم همان را در درجه‏ى اول تأکید میکنم، حضور مردمى و قدردانى مردمى است از انتخابات. من به شما عرض بکنم – البته حالا سربسته میگویم – سعى شد در این کشور، باب انتخابات بسته شود تا دشمنان بتوانند بگویند نظام جمهورى اسلامى نظام مردمى نیست؛ تلاش شد براى این کار، خداى متعال نگذاشت؛ اراده‏ى الهى بر اراده‏ى بدخواهان فائق آمد، دلهاى مردم به سمت انتخابات جذب شد در دوره‏هاى متعدد و بخشهاى مختلف؛ على‏رغم دشمن، مردم در انتخابات شرکت کردند. این انتخابات هم همانجور است. انتخابات یکى از آن عرصه‏هاى بسیار حساس و تعیین‏کننده است. (        http://www.leader.ir        )

اگر هر دوره‏اى از این دوره‏هاى انتخابات را شما ملاحظه کنید، تحلیل کنید، خواهید دید در هر کدام از انتخاباتهاى ما – چه انتخابات مجلس، چه انتخابات ریاست جمهورى و بعضى انتخاباتهاى دیگر – در هر برهه‏اى سعى گردانندگان تبلیغات خصمانه‏ى استکبار جهانى بر این بوده است که حضور مردم را کمرنگ کنند؛ انگیزه‏ى مردم را کم کنند؛ همت آنها را، امید آنها را نسبت به انتخابات از بین ببرند یا کمرنگ کنند. البته به توفیق الهى نتوانسته‏اند. این نشاندهنده‏ى اهمیت انتخابات است. آن کسانى که دم از دمکراسى و مردم‏سالارى و حقوق مردم و نظامهاى مردمى میزنند و با این بهانه کشورگشائى میکنند، کشتار میکنند، فاجعه‏آفرینى میکنند، آنها در مقابل مردم‏سالارى ملت ایران درمانده‏اند. این براى آنها یک مشکل حل‏ناشدنى است. نمیدانند چه بکنند با این حادثه، چه بگویند. از رژیم کودتائى حمایت میکنند، از رژیمهاى موروثى حمایت میکنند، از کشورهائى که هیچوقت در آنها آراء مردم مرجع نبوده است براى تشکیل حکومت، پشتیبانى میکنند، آن وقت در مقابل ملت ایران که اینجور آزادانه وارد میدان میشود و قانونگذار را، مجرى را و مسئولیتهاى اساسى را انتخاب میکند، چه میتوانند بگویند؟ در مقابل چشم مردم دنیا چه کار میتوانند بکنند؟ ناچارند یا بگویند آزادى نیست یا بگویند مردم شرکت نکردند، یا اگر بتوانند انتخابات را تعطیل کنند؛ کمااینکه در یک برهه‏اى همت آنها به وسیله‏ى بعضى از عناصر فریب‏خورده این بود که انتخابات را بکلى تعطیل کنند، که اصلاً انتخابات انجام نگیرد؛ ولى به فضل خدا نتوانستند این کار را بکنند؛ اما همتشان این بود. این اهمیت انتخابات را نشان میدهد.( http://www.leader.ir)

 آنچه در انتخابات بسیار مهم است، حضور عمومى مردم است؛ همه باید در انتخابات شرکت کنند؛ این یک وظیفه‏ى ملى است؛ این چیزى نیست که با بودن دولت دولتهاى مختلف، روى کار بودن جریانهاى مختلف، جناحهاى مختلف، تغییر بپذیرد. انتخابات یک فریضه است؛ همه باید شرکت کنند؛ همه باید خود را موظف بدانند براى اینکه در انتخابات شرکت کنند. بهانه‏جوئى نباید بشود. بعضى از حرفها بهانه‏جوئى است. گاهى بهانه‏جوئى حقیقى است، گاهى بهانه‏جوئى براى این است که مردم دلسرد بشوند. انتخابات در کشور ما در مقایسه‏ى با انتخاباتهائى که ما مى‏بینیم در دنیا دارد انجام میگیرد و خبرش را داریم، جزو سالمترینهاست؛ انتخاباتِ خوبى است.. حضور مردم در انتخابات یکى از همان نمایشهاى عزم راسخ و قدرت و تصمیم ملت ایران است. همیشه سعى کرده‏اند انتخاباتهاى ما را کم‏فروغ کنند تا مردم اطراف عرصه‏ى انتخابات را خالى بگذارند، به صندوقهاى رأى اعتنائى نکنند. دشمن همیشه این را خواسته است و مردم عزیز ما، آن طورى که من نگاه میکنم به تاریخ مجلس شوراى اسلامى و انتخاباتها، مى‏بینم درست نقطه‏ى مقابل آنچه که دشمن میخواسته است، عمل کرده‏اند.

 اجتماع مردم، توجه مردم، احساس مسئولیت مردم در هر انتخاباتى از انتخابات گذشته بهتر و بیشتر بوده است. این را تقریباً در همه‏ى انتخاباتهاى ما میشود نمونه و نشانش را یافت. و امیدواریم در همین انتخابات آینده هم همینجور باشد. همه‏ى مردم از همه‏ى قشرها در این مسئولیت بزرگ شرکت کنند و در این میدان رقابت که یک عرصه‏ى رقابت مثبت است – رقابت انتخاباتى، جزو رقابتهاى مثبت و داراى فایده و نفع است براى مردم؛ میدان رقابت انتخاباتى است. شرکت در انتخابات، یک عمل صالح است؛ این عمل صالح را باید با شوق و بوقت انجام داد. بسیارى از کارها هست که زمان آن در یک برهه‏ى خاص است؛ انتخابات مجلس از این قبیل است. برادران و خواهران بدانید: امروز هم این انتخابات بسیار مهم است و شرکت در آن، به مصالح اساسى ملت و کشور ارتباط پیدا مى‏کند. (http://www.leader.ir)

هر چه این مجلس قویتر ،معتبرتر، پایدارتر، بصیرتر و بیناتر باشد، آینده‏ى کشور بیشتر تضمین شده است. مسئله‏ى حضور ملت ایران در صحنه‏هاى مختلف اداره‏ى کشور، یک پدیده‏ى بسیار برجسته و ممتاز است. خطاست اگر خیال کنیم که حضور ملت ایران، فقط در صحنه‏ى انتخابات نمایان و نشان‏دار است. بله، انتخابات در نظام جمهورى اسلامى همیشه در طول این بیست و هفت سال، یک مقطع درخشان براى ملت بوده است و نشان‏دهنده‏ى عمق اعتقاد این ملت و این نظام به دخالت مردم در سرنوشت خود محسوب شده است؛ ولى عمق، برکات، گستره و آثار حضور ملت ایران بیش از اینهاست. در آخر امسال، ما انتخابات داریم. انتخابات یک عرصه‏ى ظهور و بروز وحدت ما، عقلانیت ما، شعور ملى ما میتواند قرار بگیرد. بعضى خیال میکنند انتخابات، زمزمه‏هاى انتخابات، فضاى انتخاباتى، مایه‏ى اختلاف است؛ نه، میتواند مایه‏ى اتحاد باشد؛ میتواند تشجیع کننده‏ى به سرعت عمل و پیشرفت باشد؛ با رقابت مثبت. هر گروهى سعى کنند براى خدمتگزارى به این ملت، سهم متناسب با خودشان را که لایق خودشان میدانند، به دست بیاورند؛ هیچ اشکالى ندارد. این رقابت مثبت به جامعه نشاط میبخشد، ما را زنده‏دل میکند، روح جوانى را بر جامعه‏ى ما حاکم میکند. در همین انتخابات اگر بد عمل بکنیم، به هم بد بگوئیم، با هم کینه‏ورزى کنیم، به یکدیگر تهمت بزنیم، برخلاف قوانین و مقررات رفتار کنیم، میتواند وسیله‏ى سقوط و ضعف و انحطاط باشد؛ دست خود ماست؛ امتحان الهى است. (   http://www.leader.ir   )

اهمیت و جایگاه مجلس از دیدگاه رهبری: نمایندگی مجلس، مسئولیت و خدمت است مجلس در نظام اسلامی دارای نقش حقیقی در اداره و هدایت کشور استو درست ایفاء کردن این نقش تاثیر عمیق و تعیین کننده ای در سرنوشت و مسیر و جهت گیری های اصلی کشور به جای می گذارد. مجلس به معنای حقیقی کلمه مظهر اراده و حاکمیت مردم است. مجلس با مصوبات خود راهی را که دولت اسلامی برای اداره کشور باید بپیماید ترسیم می کند و بر این حرکت سرنوشت ساز نظارت می نماید. مجلس در همه حال باید حریت و صراحت و حقگرایی و استقلال خود را حفظ کند و راه راست را به مجریان امور بنماید و بر پیمودن آن نظارت کند. نمایندگان باید پاسخگوی رای اعتمادی که بر اعضای دولت می دهند باشند. با این حال کارشکنی و فتنه گری و اغراء به جهل از هیچ کس قابل قبول نیست http://www.tebyan-zn.ir))

بنابراین مجلس باید تمام امور کشور را اصلاح کند، همه امور کشور را تحت نظر داشته باشد. پست نمایندگی مسئولیت است و تکلیف، نمایندگان باید نظارت دقیق و همه جانبه خود و تصویب قوانین هدایتگر و سازنده، راه کار و تلاش و پیشرفت کشور را هموار نموده و اگر ضعف، خلاف و یا تخلفی دیدند با قدرت و قاطعیت برخورد نموده و مسامحه روا ندارند.

 در قانون اساسی نیز به این مسئله توجه خاص مبذول شده و از نظر شرایط و اختیارات و مسئولیتها بر رکن بودن و محوریت مجلس در امور کشور تاکید شده و اصول فراوانی به وظایف و اختیارات و رسالت مجلس اختصاص یافته است. در حدود شصت اصل و قریب یک سوم از اصول قانون اساسی به مسایل مربوط به مجلس و قانونگذاری و قوه مقننه و وظایف این قوه مربوط می شود.

این خود اهمیت و قداست و نقش کلیدی و جایگاه ویژه مجلس را در امور کشور نشان می دهد. بررسی همین بخش مهم تفاوت ماهوی مجلس و قوه قانونگذاری در جمهوری اسلامی با قانون اساسی مشروطیت و نظام گذشته را به خوبی بیان می دارد. http://www.tebyan-zn.ir))

مجلس شورای اسلامی به عنوان یک رکن اساسی و مهم برای اداره امور کشور و آینه ای است که منعکس کننده توانایی ها، خواستها ، موضع گیری ها ، اقتدار و پایبندی به آرمان های یک ملت می باشد و احساس مسئولیت مردم نسبت به مسائل کشور از مجاری انتخابات بیانگر راز پایداری و اقتدار جمهوری اسلامی ایران است. در واقع مقام معظم رهبری همچون سلف صالح و مراد خویش حضرت امام خمینی ( رحمه الله علیه) ، مجلس شورای اسلامی را عصاره یک ملت می دانند که با نگاهی مسئولانه در برابر اسلام، انقلاب و مصالح عالیه نظام می بایستی به امور کشور بپردازند. این نگرش در پیام ها و دیدارهای ایشان به مجلس و کارگزاران نظام بارها مورد تاکید قرار گرفته است . ایشان در باب اهمیت مجلس شورای اسلامی می فرمایند: « مجلس شورای اسلامی، یک مرکز اساسی و تعیین کننده برای انقلاب است، همه سر رشته های امور، به مجلس شورای اسلامی بر می گردد. »  معظم له درباره اهمیت جایگاه مجلس در نظام جمهوری اسلامی می فرمایند: « جایگاه مجلس، جایگاهی بسیار عالی برای انعکاس نظرات و اراده ملت در وضع قوانین و مقررات و رگه های اجرایی است. »  از دیدگاه معظم له مجلس، مظهر حضور و اراده مردم در صحنه های گوناگون سیاسی و اقتصادی کشور است. ( www.hozor9.ir )

اگر مردم چیزی را در زمینه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و … که به سرنوشت کشور هم ارتباط پیدا می کند، باید اراده خویش را از حنجره و زبان نماینده خود بیرون بدهند و به صورت قانون درآورند و این قانون در سطح کشور عمل بشود. شکل گیری مجلس قانون گذاری در هر کشوری نوعی توافق ملی برای اداره امور جامعه در سایه همبستگی، همدلی و همکاری می باشد. این مفهوم در نظام مردم سالاری دینی که اتحاد از بنیادی ترین عناصر تشکیل و تاسیس آن بوده است اهمیت مضاعفی دارد. بنابراین « مجلس شورای اسلامی، مظهر وحدت ملی و یکپارچگی و اتفاق همه گروهها و قومیت ها و سلائق و عقاید است . در این مجلس که از منتخبان حقیقی ملت بزرگ ایران تشکیل شده است، نمایندگان شهرها و استان های دور و نزدیک ، نمایندگان اقوام گوناگون ایرانی، نمایندگان سلائق و عقاید سیاسی، نمایندگان اقلیت های دینی در کنار مسلمانان ، همه با هم برای انجام وظایف قانونی مجلس شورای اسلامی همکاری و تلاش می کنند. این یکی از باشکوه ترین جلوه های اتحاد ملت ایران است. اینجا همه برای پیشرفت ایران اسلامی ، و سربلندی و پیروزی نظام پر افتخار جمهوری اسلامی مجاهدت می کنند و همه یک هدفرا می جویند. یک چنین مجلسی شکل نمی گیرد مگر در چارچوب قوانین و معیارهای تعیین شده و با مشارکت گسترده، فعال و یا انگیزه مردم آگاه و هوشیار این سرزمین، که همواره در طول تاریخ انقلاب این هوشیاری خود را به اثبات رسانده اند و واقفند که دفع هر گزند و تهدید و رسیدن به قله های پیشرفت،رفاه و سربلندی مستلزم حضور فعال و آگاهانه آنها در تعیین سرنوشت خویش خواهد بود.(www.hozor9.ir)

اصلح از دیدگاه رهبری:

مردم سعى کنند صالح‏ترین را انتخاب کنند. آن کسانى که نامزد نمایندگی میشوند و در شوراى نگهبان صلاحیت آنها زیر ذره بین قرار میگیرد و شوراى نگهبان صلاحیت آنها را اعلام میکند، اینها همه‏شان صالحند. اما مهم این است که شما در بین این افراد صالح، بگردید و صالح‏ترین را پیدا کنید. این جا جائى نیست که من و شما بتوانیم به حداقل اکتفاء کنیم؛ دنبال حداکثر باشید؛ بهترین را انتخاب کنید. بهترین کیست؟(http://www.leader.ir)

 مقام معظم رهبری در تاریخ ۱۱/۲/۸۰، در جمع مردم رشت فرمودند:

«مردم باید به فکر شناخت اصلح باشند، چون چیز کوچکی نیست.»

انتخاب اصلح از میان داوطلبان و نامزدهایی است که خود را به مردم ارائه کرده اند. «در جمهوری اسلامی، انتخاب، انتخاب اصلح است؛ نه رقابت انتخاباتی…. در این جا ممشا، ممشای اسلامی و انتخاب،انتخاب اصلح. مردم باید با چشم باز و با بصیرت وارد شوند و آدم هایی را که اطمینان پیدا می کنند، انتخاب کنند.»

البته صلاحیت های داوطلبان، توسط نهاد شورای نگهبان قانون اساسی بررسی شده و غالبا افرادی که از فیلتر نظارتی این شورا عبور می کنند، از حداقل اهلیت و شایستگی برای تصدی گری مشاغل و مناصب انتخابی برخوردارند؛ اما از دیگر سو از آنجا که این پست و مقام ها محدود بوده و عملا امکان اشغال آن توسط همه نامزدها میسر نمی باشد، به ناچار مردم باید در مقام انتخاب، باکفایت ترین و صلاحیت دارترین ایشان را برگزینند. «البته هر کس صلاحیتش در مراکز قانونی تأیید شود، صالح است؛ اما باید در بین صالح ها گشت و صالح تر را پیدا کرد و او را انتخاب کرد.» (هادی معصومی،انتخابات،۱۳۸۸   http://www.hawzah.net    )

به راستی اما این چنین فردی را- در میان انبوهه ای از داوطلبان – با چه شاخصه ها و ملاک هایی می توان، باز شناخت؟ رهبر انقلاب در این خصوص،به طور روشن به ارائه این مهم پرداخته اند، به گونه ای که رفع ابهام ها، تردیدها و دودلی ها را موجب گردد. «اصلح یعنی چه کسی؟ ۱٫ کسی که برای ریشه کنی فقر و فساد عزم جدی داشته باشد. ۲٫ کسی که به حال قشرهای محروم و مستضعف دل بسوزاند. ۳٫ کسی که هم به ترقی و پیشرفت کشور و توسعه اقتصادی و غیر اقتصادی بیاندیشد هم زیر توهمات مربوط به توسعه، آن چنان محو و مات نشود که از یاد قشرهای مظلوم و ضعیف غافل بماند. ۴٫ کسی که به فکر معیشت، دین، فرهنگ و دنیا و آخرت مردم باشد.»

به طور کلی مهمترین شاخصه های فرد اصلح در اندیشه مقام معظم رهبری را اینگونه می توان برشمرد:

تدین، کاردانی، دلسوزی، تقوا و علاقمندی به مصالح جامعه، عدم خود نمایی، کیسه ندوختن برای خود، مدیریت کارآمد، انسانی قوی، با کفایت، دارای نشاط و شادابی و شوق به کار و احساس مسئولیت، شجاع، با اخلاص، دارای روح مردمی، مؤمن به هدف ها و ارزش های انقلاب، مؤمن به مردم و نیرو و حق مردم و بسط ثروت موجود در زندگی آنان. تدبیر و قوت قلب و اعتماد به نفس در برابر دشمنان ، مبارزه با فقر و فساد و تبعیض و پیگیری جدی اجرای عدالت ،نشاط خوب و قوی و جوانانه، ایمان به استقلال و اهداف ملت و لزوم پیشرفت کشور، بازگشایی گره های زندگی مردم و شناسایی وظایف و عمل مقتدرانه بر طبق وظایف، کاردانی، توانایی، پیگیری، حوصله، قدردان و صمیمی با مردم، مجاهدت برای مردم ، تلاش جهت پرکردن شکاف میان ثروتمندان و فقرا و یکسان دیدن حق مردم شهرهای بزرگ وکوچک، معتقد وپایبند به آرمانهای امام و نظام اسلامی ، دارا بودن برنامه ای مدون درراستای تعمیق باورهای دینی ،خودباور و توانا در تحکیم پایه ها و سازه های سند چشم انداز بیست ساله نظام ،توجه به دین،انقلاب،دنیا،معیشت،آینده وعزت مردم. (هادی معصومی،انتخابات،۱۳۸۸   http://www.hawzah.net    )

ایشان همچنین در سخنرانی  خود در میدان آزادی سنندج ضمن اعلام عدم اظهار نظر رهبری درباره اشخاص و مصادیق حاضر در عرصه رقابت انتخاباتی، به تببین شاخصه های فرد اصلح پرداخته و می فرمایند : «بهترین کیست؟ من نسبت به شخص، هیچ گونه نظری ابراز نمیکنم؛ اما شاخصهائی وجود دارد. بهترین، آن کسی است که درد کشور را بفهمد، درد مردم را بداند، با مردم یگانه و صمیمی باشد، از فساد دور باشد، دنبال اشرافیگری خودش نباشد. آفت بزرگ ما اشرافیگری و تجمل پرستی است؛ فلان مسئول اگر اهل تجمل و اشرافیگری باشد، مردم را به سمت اشرافیگری و اسراف سوق خواهد داد…. یکی از اساسی ترین کارها برای اینکه جلوی اسراف را بگیریم این است که مسئولین کشور، خودشان، کسانشان، نزدیکانشان و وابستگانشان، اهل اسراف و اشرافیگری نباشند. چطور میتوانیم اگر خودمان اهل اسراف باشیم، به مردم بگوئیم اسراف نکنید؛ «أَتَأْمُرُونَ النَّاسَ بِالْبِرِّ وَتَنْسَوْنَ أَنْفُسَکُمْ»(بقره/۴۴)؛ «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لا تَفْعَلُونَ * کَبُرَ مَقْتًا عِنْدَ اللَّهِ أَنْ تَقُولُوا مَا لا تَفْعَلُونَ»(صف/۲و۳). اولین کار این است که ما مسئولین کشور را، افرادی انتخاب کنیم که مردمی باشند، ساده زیست باشند، درد مردم را بدانند و خودشان از درد مردم احساس درد کنند. این هم به نظر من شاخص مهمی است. آگاهانه بگردید؛ برسید و به آنچه که رسیدید و تشخیص دادید با قصد قربت اقدام کنید؛ با قصد قربت پای صندوق انتخابات بروید و خدای متعال اجر خواهد داد.»

ایشان علت عمده اصرار و پافشاری خویش بر به خرج دادن دقت و بصیرت درروند شناسایی و انتخاب فرد اصلح را این گونه عنوان می کنند: «همه تاکیدی که بنده در قضیه انتخابات و برای انتخاب اصلح دارم برای همین است که این کشور،آسان استقلال خود رابه دست نیاورده است. مبادا کسانی به مجلس بروند که گیرنده آنها، منتظر فرستنده قوی آمریکا و غرب باشد… همة نگرانی من از این است.»(هادی معصومی،انتخابات،۱۳۸۸   http://www.hawzah.net    )

نتیجه گیری:

به طورکلی کلمه انتخابات گزینش اصلح فرد یا افرادی از جامعه از طرف مردم تلقی می شود. برای تحقق این امر باید امکانات و محیط مناسب و مساعد برای مردم، از سوی دستگاه های اجرایی و نظارتی مهیا گردد. سیاست گذاران امر انتخابات باید مردم را از چارچوب و ضوابط حاکم بر انتخابات آگاه سازند و چگونگی انتخاب اصلح را روشن نمایند. رأی دهندگان باید با اطلاع از وضعیت جامعه و کسانی که می توانند جامعه اسلامی ما را به سوی تعالی هدایت نمایند، انتخاب اصلح خود را به انجام برسانند.

مسؤولین امر برگزاری انتخابات باید محیط انتخابات را از آلودگی ها پاک کنند و نگذارند افراد و یا گروه هایی از جامعه با ایجاد جو و فشار سیاسی، انتخابات سالم را تحت الشعاع خود قرار دهند و آن را از مسیر اصلی دور نمایند. چارچوب نحوه برگزاری انتخابات را قانون انتخابات تعیین می کند که به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است و همه افراد و گروه ها باید آن را محترم بشمارند و در مسیر آن حرکت نمایند. اگر ضوابط از سوی همه اقشار جامعه رعایت شود، ملت با اعتماد کامل به برگزار کنندگان، به طور گسترده در صحنه انتخابات حضور خواهند یافت و با هر سلیقه و فکری که داشته باشند، اصلح را با تحقیق و تشخیص خود انتخاب خواهند نمود.

فرد یا افرادی که به این طریق به عنوان رئیس جمهور، نماینده مجلس شورای اسلامی، نماینده مجلس خبرگان و … انتخاب می گردند و با اکثریت در نظر گرفته شده در قانون ، این مسئولیت را عهده دار می شوند، موظفند اهداف و آرمان های جامعه اسلامی را برآورده سازند.

معیارها و ملاک‌های مورد نظر مقام معظم رهبری در انتخاب افراد اصلح برای نمایندگی مجلس را مرور می‌کنیم. ایشان معتقدند از بین کاندیداهای نمایندگی بایدکسانی انتخاب شوند که: “بهترین از لحاظ ایمان، بهترین از لحاظ اخلاص و امانت، بهترین از لحاظ دیندارى و آمادگى براى حضور در میدان‌هاى انقلاب؛ دردشناس‏ترین و دردمندترین نسبت به نیازهاى مردم را انتخاب کنند. اینها فرصت‌هایى، است [که] بایستى مردم عزیز ما در همه جاى کشور ـ این دیگر مخصوص استان یزد نیست ‌ـ هوشیارانه، با بصیرتِ تمام تلاش کنند، پیدا کنند و با رأى خود مسجل کنند و مجلس را ‌ـ آن مجلسى را که مورد نیاز جامعة کنونى ماست ‌ـ تشکیل بدهند.” (سخنرانى مقام معظم رهبرى، ۱۲/۱۰/۸۶ یزد.)

 نکته بسیاری مهمی که قابل توجه است این است که یکی از عمده‌ترین مسائل موجود در نظام‌های سیاسی‌ای که رجال آن بر اساس روش‌های انتخابی تعیین می‌شوند،‌ بحث تبلیغات جهت جلب‌نظر انتخاب‌کنندگان است. بر همین اساس در این‌گونه نظام‌ها عمدتاً کسانی که تبلیغات بیشتر، جذاب‌تر و متنوع‌تر دارند از شانس انتخاب بیشتری برخوردارند. لذا همواره کاندیداهای نمایندگی بر اساس توان مالی خود، طیف وسیعی از روانشناسان و‌ هنرمندان را جهت انجام چنین اموری بسیج می‌کنند و کسانی که از تمکن مالی بیشتری برخوردار باشند از متخصصین بهتر و بیشتری در این زمینه بهره می‌برند و تبلیغات رنگین‌تر و گسترده‌تری ارائه می‌دهند و هزینه‌های بسیار هنگفتی در این راه خرج می‌نمایند. یکی از نکاتی که مقام معظم رهبری در رابطه با این روش تبلیغات دارند این است که: “مردم باید توجه داشته باشند که تبلیغات رنگین و متنوع ملاک نیست.” (سخنرانى مقام معظم رهبرى، ۱۲/۱۰/۸۶ یزد.)

 یکی از تصورات اشتباهی که در ذهن عموم مردم در رابطه با وظیفه نمایندگان مجلس می‌باشد، این است که وظیفه اصلی نمایندگان، پیگیری و جذب امکانات مختلف برای حوزه انتخابی خود است. بر همین اساس یکی از راهکارهای تبلیغاتی نمایندگان این است که وعده‌‌های مختلفی در زمینه‌ پروژه‌های عمرانی و رفاهی به مردم منطقه خود می‌دهند که بسیاری از این وعده‌ها غیر عملی است. در حالی که اساساً نماینده منتخب مردم یک حوزه انتخابی است که به عنوان نماینده افکار عمومی آن بخش از کشور،‌ در بحث قانونگذاری و نظارت بر دستگاه‌های اجرایی ایفای نقش نماید. بر این اساس، مقام معظم رهبری در بحث انتخاب نماینده می‌فرمایند: “وعده‏هاى غیر عملى ملاک نیست. من با خودِ نماینده‏هاى محترم در دوره‏هاى مختلف وقتى مواجه شدم، به اینها گفتم: آقایان و خانم‌هاى نماینده! وظیفة نماینده این نیست که وعدة عمرانى و فلان پروژه، فلان کار را در منطقة انتخابى خود به مردم بدهد؛ اینها کار اجرایى است، کار دولت است. وظیفة نماینده این است که بتواند قانون مورد نیاز کشور را پیدا کند، آن قانون را جعل کند. وقتى قانون شد ‌ـ یعنى قاعده‏اى گذاشته میشود ‌ـ دستگاههاى اجرایى و قضایى مجبورند برطبق قانون عمل بکنند و عمل می‌کنند. وعده‏هاى غیرعملى دادن، وعده‏هاى بزرگ دادن، اینها ملاک نیست؛ باید مردم توجه کنند؛ گاهى علامت منفى هم هست.” (سخنرانى مقام معظم رهبرى، ۱۲/۱۰/۸۶ یزد.)

 از آنجا که یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین شعارهای مردم در طول نهضت و انقلاب، بحث استقلال کشور بوده و یکی از ضعف‌های عمده حکومت منحوس پهلوی وابستگی به قدرت‌های بیگانه و حضور آنها در تصمیم‌گیری‌های مهم کشور بوده است، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های نمایندگان اصلح مجلس از نظر مقام معظم رهبری، اهتمام و اعتقاد به شعارهای انقلاب و اهداف اصیل آن و به ویژه بحث استقلال و عدم وابستگی است: “تأکید مکرر بر لزوم انتخاب نمایندگان اصلح و توجه به تدین داوطلبان نمایندگى مجلس به این دلیل صورت مى‏گیرد که این ملت استقلال خود را آسان به دست نیاورده است و وابستگى نیز از لاابالیگرى دینى حاصل مى‏شود. بنابراین مبادا کسانى به مجلس بروند که گیرنده آنها منتظر فرستنده قوى آمریکا و غرب باشد و هر چه آنها بگویند، اینها به زبان دیگر در داخل مملکت تکرار کنند.”( سخنرانی مقام معظم رهبرى در جمع فرماندهان و پرسنل ارتش مورخ ۲۸/۱/۷۵٫)

رهبر فرزانه انقلاب ضمن هشدار از راهیابی عناصر خودفروخته به مجلس یادآور می‌شوند: “در برخى تبلیغات انتخاباتى شعارهایى دیده مى‏شود که نه فقط رنگ و بوى مذهبى ندارد، بلکه ضد مسائل انقلابى و دینى است و این خطر است. البته ما به هوشیارى ملت مطمئن هستیم، اما این احتمال وجود دارد که یک کسى بتواند با تبلیغات مختلف و غبارآلوده کردن فضا به مجلس راه یابد. البته ملت آگاه و رنج کشیده بیدار است و اگر مشاهده کرد که عنصر وابسته‏اى به مجلس راه یافت، او را از مجلس نیز بیرون خواهد انداخت.” (سخنرانى مقام معظم رهبرى، ۱۲/۱۰/۸۶ یزد.)

یکی از نکات مد نظر انتخاب‌کنندگان بحث تخصص نمایندگان منتخب و توانایی علمی و عملی آنها در نوع مسؤولیتی که برعهده‌ می‌گیرند،‌ می‌باشد. اما نکته‌ای که حضرت امام (ره) نیز همواره بر آن تأکید داشتند بحث تعهد در کنار تخصص بود. لذا مقام معظم رهبرى نیز در یکی از سخنرانی‌های خود با اشاره به برخى تبلیغات در مورد اصالت دادن به تخصص داوطلبان نمایندگى تصریح می‌کنند: “تخصص نیز امرى لازم است و ما امروز متخصص کم نداریم، اما ملت هوشیار ایران باید دقت کند که در میان همین متخصصان، متدین‌ها را انتخاب کند؛ زیرا دین و تدین مانع وابستگى مى‏شود و اگر دیندارى نباشد وابستگى آسان مى‏شود.”

منبع:http://eivanian.ir/site/?p=976